Jak wygląda prawo konopne na Malcie? Czy funkcjonują tam kluby konopne? Malta to kraj, który jako pierwszy w UE zalegalizował marihuanę na cele rekreacyjne. Jest w tej dziedzinie pionierem, jednak fakt ten nie sprawia, że rynek konopny w tym państwie rozwija się szybciej niż w innych, wręcz przeciwnie. Równie liberalne podejście do rynku konopi ma Hiszpania, Belgia czy Holandia. Tam jednak nie powstały ramy prawne dla działalności klubów konopnych. Rynek CBD na Malcie pozostaje w tyle w porównaniu do sąsiadów, przede wszystkim ze względu na niejasne przepisy. Jak wygląda kwestia legalizacji marihuany 2 lata po tym fakcie? Kto jest największym beneficjentem liberalizacji przepisów konopnych na Malcie.? Co z klubami konopnymi? Wszystkiego dowiesz się z artykułu.
Status prawny CBD na Malcie
Mimo legalizacji marihuany na Malcie, branża CBD pozostaje tam sektorem mocno penalizowanym przez władze. Kannabidiol nie jest całkowicie legalny na Malcie, głównie ze względu na ograniczenia nakładane przez UE.
Obecnie, aby kupić legalnie CBD trzeba mieć receptę do lekarza, którzy przepisuje takie preparaty w razie problemów zdrowotnych. Istnieje jednak złożona procedura uzyskania takiej recepty, a samo CBD kupowane w aptece jest o wiele droższe niż suplementy diety CBD.
Przepisy dotyczące produkcji i wprowadzania do obrotu CBD pozostają na Malcie bardzo niejasne. Przywóz swojego olejku CBD jest więc obarczony pewnym ryzykiem.
Władze kontrolują nie tylko konsumentów, ale też producentów CBD pod kątem zawartości THC w produkcie. Częstą praktyką są weryfikacje sprzedawców ze strony urzędników państwowych i towarzyszące temu rekwirowanie towaru i inne stresujące procedury. Kiedy dochodzi do przekroczeń ustawowego limitu THC, który na dzień dzisiejszy wynosi 0,2% – dochodzi nawet do aresztowań.
Chociaż CBD jest zazwyczaj sprzedawane jako składnik olejków, produktów spożywczych i kosmetycznych, składnik jest również dostępne w postaci kwiatów, wizualnie nie do odróżnienia od psychoaktywnych konopi. Malta pomimo wprowadzenia legalizacji konopi indyjskich dalej nie uregulowała rynku CBD i konopi włóknistych tak, by przepisy były przejrzyste i chroniły producentów oraz konsumentów.
Status prawny THC na Malcie
Malta już od jakiegoś czasu przejawiała w kwestii marihuany postawę dość liberalną. W 2015 roku rząd zdepenalizował posiadanie niewielkich ilość marihuany na własny użytek, znosząc kary za jej używanie.
Sześć lat później, w 2021 roku Malta jako pierwszy kraj UE legalizuje rekreacyjną marihuanę dając obywatelom możliwość uprawy lub nabycia ziela w ramach stowarzyszeń (które powstawał bardzo długo i w bólach, o tym za chwilę).
Mimo to THC nie jest w pełni legalną substancją – jej status prawny praktycznie się nie zmienił, zmieniły się natomiast limity dotyczące posiadania marihuany oraz kary. Tetrahydrocannabinol wciąż znajduje się na liście substancji kontrolowanych, można go posiadać w ograniczonym zakresie, co to oznacza?
Na przykład dorośli obywatele mogą uprawiać do 4 roślin konopi indyjskich w swoim domu i przechowywać w nim do 50 gramów suszu. Poza terenem zamieszkania wolno mieć ze sobą 7 gramów marihuany, jednak nie wolno jej konsumować w przestrzeni publicznej – ten czyn jest wykroczeniem zagrożonym grzywną w wysokości 235 EUR, natomiast jeśli w otoczeniu są nieletni, grzywna wzrasta do kwoty 500 EUR. Z kolei posiadanie więcej niż siedmiu gramów i mniej niż 28 gramów ma skutkować grzywną w wysokości 100 euro.
Maltański model legalizacji marihuany
Malta przyjęła niekomercyjny model legalizacji – to znaczy, że nie uruchomiono w tym państwie regulowanego przez państwo rynku produkcji, dystrybucji i sprzedaży konopi indyjskich.
Obywatele mogą korzystać z marihuany o ile są członkami zamkniętych klubów konopnych (konopne kluby społeczne) lub jeśli sami będą zaopatrywać się w surowiec konopny poprzez uprawę rośliny we własnym zakresie.
Z klubów korzystać mogą jedynie mieszkańcy lub rezydenci Malty.
Stowarzyszenia mogą liczyć maksymalnie 500 członków. Każdy obywatel Malty może się do takiej organizacji zapisać, otrzymując ilość marihuany do siedmiu gramów dziennie, pięćdziesięciu gramów miesięcznie oraz do 20 nasion miesięcznie.
W obecnym kształcie prawo nie pozwala członkom klubów palić konopi indyjskich na ich terenie. Dozwolona jest tylko i wyłącznie konsumpcja w zaciszu własnego domu.
Klub konopny, aby móc świadczyć swoje usługi musi otrzymać rządową licencję. Dopiero dwa lata po legalizacji, czyli w październiku 2023 roku Urząd ds. Odpowiedzialnego Używania Konopi (AOUK) na Malcie, przyznał dwie pierwsze licencje klubom konopnym.
Niestety od ogłoszenia nowych przepisów do faktycznego powstania klubów konopnych musiały minąć 2 lata.
Licencje nie są dożywotnie, AOUK przyznaje je na okres 1. roku i potem dokonuje weryfikacji, czy stowarzyszenie spełnia w dalszym ciągu wymogi. Mimo tego samo umożliwienie legalnej uprawy obywatelom przyniosło wiele korzyści. Dwie z największych maltańskich organizacji pozarządowych zajmujących się problematyką nadużywania substancji odnotowały znaczny spadek liczby wezwań o pomoc ze strony osób używających konopi indyjskich od czasów legalizacji marihuany na Malcie.
Prawo konopne na Malcie – Medyczna marihuana
Maltański parlament zalegalizował medyczną marihuanę w 2018 roku. Obywatele mogą legalnie leczyć się medyczną marihuaną o ile wyrazi na to zgodę lekarz prowadzący.
Aby uzyskać status pacjenta niezbędna jest wizyta kwalifikacyjna u lekarza, który przepisuje receptę na medyczną marihuanę. Kwalifikacja do leczenia obejmuje tylko niektóre przewlekłe i wyniszczające schorzenia, takie jak przewlekły ból, stwardnienie rozsiane, epilepsja, neuropatie czy nowotwory.
Kiedy kwalifikacja lekarska zostaje uznana, pacjent otrzymuje kartę kontrolną pacjenta, którą zatwierdza Kurator Zdrowia Publicznego. Lek można nabyć w aptece z receptą i kartą pacjenta. Obecnie na użytek medyczny dostępnych jest 13 odmian suszu konopi indyjskich oraz 4 preparaty w formie ekstraktów na oleju MCT.
Leki produkowane są na terenie kraju, ale też istnieją preparaty sprowadzane przez licencjonowanych dystrybutorów zatwierdzonych przez organ Inspektoratu Zdrowia Publicznego na Malcie. W 2018 roku Malta zezwoliła na krajowe uprawy konopi indyjskich na użytek medyczny. W następstwie wprowadzenia ustawy o produkcji konopi indyjskich do celów leczniczych i badawczych (rozdział 578 prawa Malty) rząd maltański otworzył drzwi dla produkcji marihuany medycznej, umożliwiając podmiotom chcącym produkować surowiec ubieganie się o licencję.
Wnioski o licencjonowanie rozpatruje Maltański Urząd ds. Leków, który jest odpowiedzialny za weryfikację wniosków o produkcję, przywóz i hurtową dystrybucję produktów na bazie konopi indyjskich do celów leczniczych.
Nastroje społeczne na Malcie a prawo konopne
Środowiska konopnych aktywistów i działaczy na Malcie w dalszym ciągu wskazują na wiele niedociągnięć w procesie wdrażania legalizacji. W tej chwili działania konopnych organizacji koncentrują się wokół większej swobody korzystania z marihuany oraz sprawiedliwości społecznej, jeśli chodzi o przestępstwa związane z marihuaną.
Oczekuje się całkowitego wymazania historii przestępstw związanych z posiadaniem tej substancji. Nowe regulacje w kontekście marihuany mają też uregulować kwestię dzielenia się nadwyżkami suszu ze swojej domowej uprawy.
Obecnie nie wolno nawet podarować marihuany bliskiej osobie – według prawa jest to handel narkotykami.
Rząd maltański był także krytykowany za brak strategii dotyczącej implementacji podstawowych założeń legalizacji jak choćby działalności klubów konopnych, które przez 2 lata nie mogły funkcjonować, bo nie było do tego ram prawnych.
Prawo konopne na Malcie to niestety też mocny chaos, Dopiero niedawno, w piątek 27 stycznia 2024 roku maltański Urząd ds. Odpowiedzialnego Używania Konopi (ARUC) ogłosił nowe wytyczne mające na celu określenie charakteru rynku konopi indyjskich przeznaczonych dla dorosłych. W kontekście działalności klubów, zrezygnowano z limitów cenowych oraz limitów na ilość THC, wprowadzono za to, regulację cen, które nie mogą wynosić więcej niż cena na czarnym rynku. Działalność klubów dopiero się zaczyna, także pełne efekty legalizacji na Malcie będzie można obserwować w przeciągu najbliższych lat.